Mantinimentu
Una cunniscenza di u tarritoriu.
L’apartura è u mantinimentu d’un chjassu dumandani prima una cunniscenza vera di u so tarritoriu, dunqua d’avè lu praticatu capinanzi. Sta cunniscenza, in più di un travaddu nant’à i carti, hà da parmetta di difiniscia propiu bè a strada futura di u chjassu, fendu casu à a tupugraffia, à a vegetazioni, à i belvidè, à i cunsiquenzi par u locu d’apra stu chjassu, è di sicuru, à i custruzzioni s’iddi ci sò. U scopu hè di pudè andà da un puntu à l’altru valurizendu u chjassu ( belvidè, custruzzioni, petrichiccia particulari,…), è pruvendu di fà a minima par ciò chì hè di i travaddi privisti par l’apartura è tuttu ciò chì tuccarà dopu à mantena u locu inni statu.
St’apartura si faci à colpu di sega à mutori par una machja alta (più d’un metru) è fatta à arburi, o di una dirascaghjola par una machja bassa. L’aghjenti suvita u frisgettu è si servi di l’attrazzi boni. L’apartura di u chjassu si faci in trè tempi, prima si pruceda di manera guasgi « meccanica » par apra u chjassu, dopu si facini i finizioni, si misura a larghezza bona di u chjassu, si facini loca d’avè una bedda vista …A terza volta si passa cù una pinzia nant’à i fetti i più fini. I bastardi sò brusgiati, piattati o intazzati.
Si pò ancu fà listessa scavendu u chjassu par fà un tassu di tarra davanti, cù u colmu. Un casu o l’altru, bisognu à intratena i travaddi fatti, par tena u chjassu in cundizioni.
A rialisazioni di scaleddi in petra in i parti i più in pendita, rendi più faciuli u fattu di spassighjà è parmetta di mantena u chjassu. I petri sò scelti è presi vicinu ( di manera à intigrà si meddu à u locu), pesani monda è t’ani , à minima, un latu pianu. L’aghjenti scavani ciò ch’iddu ci voli par piazzà i petri. Quissi quì sò dopu cugnulati cù petri piazzati in daretu. Ùn si metta micca calcina, hè par quissa chì i petri da fà a scalinedda devini essa massivi.
Ugnitantu ci voli à dispiazzà i cantona par apra u passaghju o accuncià a strada di u chjassu. I cantona i più maiori sò cacciati cù un tiru forti è o cù una baramina. Sti cantoni sò da metta in i dui canti di u chjassu, sò piattati o inzzaffati par ch’iddi si cunfondini cù u locu par renda un effettu naturali. Ci voli à essa attenti à ùn marcà i cantona (colpi di baramina) è muscià s’iddu si pò u latu « murzu ».
PAR SAPÈ NI DI PIÙ
Da leghja dinò
Rimissa inni statu di u picculu patrimoniu custruitu.
I travaddi di rimissa inni statu fatti da u sindicatu, sò distinati à metta in valori sti custruzzioni anziani
A stallazioni di a signaletica
Hè d’impurtanza nant’à un situ, dà infurmazioni, guida è ancu rassicurighja.